Molukker Mathijs Souhoka is 2 jaar oud als hij vanuit Indonesië naar Nederland wordt verscheept. Hij, zijn familie en 23 andere gezinnen gaan wonen in de barakken van het voormalig Joodse doorvoerkamp Kamp Conrad in Rouveen (Staphorst). Tijdens de kampperiode (1954-1966) is er nauwelijks contact tussen de autochtone bevolking en de Molukkers. Twee van elkaar vreemde culturen leven langs elkaar als schepen in de nacht. Ook wannneer een kind verongelukt onder een boerenkar lijkt het stil te blijven.
En daar heeft Souhoka het 50 jaar later nog moeilijk mee. Samen met documentairemaker Geertjan Lassche gaat hij op zoek naar erkenning van zijn geschiedenis en zijn bestaan. De confrontatie met de voormalige buren van het kamp schuwt hij hierin allerminst. In dialogen met de bevolking krijgt hij ook de keerzijde gepresenteerd. Ligt de onvrede ook niet voor een deel bij hemzelf?
Bij het zien van het resultaat, de documentaire Vreemdelingen en Bijwoners, is Souhoka tevreden en blij. “Ik ervaar het als een testament voor komende geslachten.” Kort daarna overlijdt hij onverwachts aan een inwendige bloeding.
De televisiepremiére van Vreemdelingen en Bijwoners was bij de regionale omroep RTV Oost op 15 oktober 2011. Op 25 november 2011 was de documentaire ook op de landelijke televisie te zien, op Nederland 2 bij de EO in het programma Holland Doc.
Kort na de premiere is hoofdpersoon Mathijs Souhoka overleden.
Op de plek van het voormalige kamp Conrad is een monument opgericht.
Er is in september 2018 alsnog een boek verschenen over Kamp Conrad (Kinderen van Kamp Conrad), geschreven door onder andere Mathijs Souhoka zelf, zijn kinderen en vriend Wim Latupeirissa.
Vreemdelingen en Bijwoners won in april 2012 zowel de jury- als de publieksprijs ‘De Tegel 2011’. De Tegel is de belangrijkste journalistieke prijs in Nederland. Bekijk juryrapport.
Op 27 juli 2014 was een uitgebreid fragment uit deze documentaire te zien in VPRO’s Zomergasten.
Vreemdelingen en Bijwoners wint zowel de jury- als publieksprijs De Tegel 2011